Αρκετά είναι τα παιδιά εκείνα που μπορεί μεν να μιλάνε πολύ και συνεχόμενα, ωστόσο πολύ λίγα άτομα εκτός της οικογένειας μπορούν να καταλάβουν τι λένε. Ενώ επιπλέον ακόμα και τα άτομα της οικογένειας δυσκολεύονται να τα καταλάβουν πολλές φορές. Συνήθως αυτά είναι τα παιδιά με χαμηλό μυϊκό τόνο, όπου οι μύες του στόματος δεν έχουν αναπτυχθεί επαρκώς για να εκφέρουν καθαρά τους ήχους της ομιλίας. Στις περισσότερες περιπτώσεις αυτά τα παιδιά μπορούν να διδαχθούν να μιλάνε πιο καθαρά, όχι όμως μόνο με την κλασική λογοθεραπευτική παρέμβαση.
Η κλασική λογοθεραπεία βασίζεται σε μια πολυαισθητηριακή προσέγγιση για την παραγωγή των ήχων της ομιλίας. Με λίγα λόγια, ο θεραπευτής δείχνει στο παιδί μια μπάλα λέγοντας παράλληλα «μπάλα» και μετά το παιδί επαναλαμβάνει τη λέξη. Εάν η ακοή, η όραση και ο μυϊκός τόνος είναι φυσιολογικά, συνήθως αυτή η προσέγγιση έχει αποτέλεσμα. Όμως πολλά παιδιά απλά δεν έχουν επαρκή μυϊκό τόνο στο στόμα ώστε να έχει αποτέλεσμα από μόνη της η κλασική λογοθεραπεία και στο τέλος απογοητεύονται και ματαιώνονται.
Αντίθετα, η στοματοκινητική παρέμβαση στηρίζεται στην προϋπόθεση ότι υπάρχουν φυσιολογικές δομές του στόματος και φυσιολογικά πρότυπα προκειμένου να αναπτυχθεί φυσιολογική ομιλία. Εάν το πρόβλημα είναι οι φτωχά αναπτυγμένοι μύες του στόματος, τότε η λύση είναι να ενδυναμωθούν και να εκπαιδευτούν αυτοί οι μύες. Επιπλέον, συνήθως τα παιδιά απολαμβάνουν τις στοματοπροσωπικές ασκήσεις και δεν αντιστέκονται στη θεραπεία. Θεωρούν ότι παίζουν, καθώς κατά τη θεραπεία χρησιμοποιούνται σφυρίχτρες, σωλήνες ρόφησης (καλαμάκια) και σαπουνόφουσκες, ενώ στην πραγματικότητα μαθαίνουν να χρησιμοποιούν τους μύες του στόματος για την παραγωγή ήχων ομιλίας.
Η ομιλία είναι μια ομάδα έντονα συσχετιζόμενων και αλληλοσυνδεόμενων στοματοπροσωπικών κινήσεων. Για παράδειγμα, ας σκεφτούμε την περίπτωση της εξώθησης της γλώσσας που εμποδίζει την ευκρινή ομιλία. Οι περισσότεροι άνθρωποι δε συνειδητοποιούν ότι αυτό οφείλεται εν μέρει στην έλλειψη διαχωρισμού γλώσσας-σαγονιού, στην ικανότητα δηλαδή της γλώσσας και του σαγονιού να κινούνται αυτόνομα και ανεξάρτητα. Επομένως η θεραπεία σε ένα παιδί με εξώθηση της γλώσσας θα έπρεπε να προσανατολιστεί στην εκπαίδευση αυτών των μυών να δουλεύουν αυτόνομα και ανεξάρτητα.
Ένα πρόγραμμα στοματοκινητικής παρέμβασης θα μπορούσε να περιλαμβάνει μια πληθώρα τεχνικών για τη βελτίωση του διαχωρισμού σαγονιού-γλώσσας, της απόσυρσης της γλώσσας και του στογγυλέματος των χειλιών, καθώς επίσης και την αύξηση της σταθερότητας του σαγονιού.
Κατά τη στοματοκινητική παρέμβαση, χρησιμοποιούμε σαπουνόφουσκες προκειμένου να διδάξουμε στα άτομα με τα οποία δουλεύουμε να χρησιμοποιούν ελεγχόμενη, παρατεταμένη στοματική ροή αέρα ως συστατικό για την ευκρινή ομιλία. Το θεραπευτικό φύσημα σαπουνόφουσκων απαιτεί κοιλιακή διαβάθμιση, σταθερότητα σαγονιού, στρογγύλεμα χειλιών και απόσυρση της γλώσσας. Καθεμία από αυτές τις δεξιότητες είναι απαραίτητη για την παραγωγή ήχων ομιλίας. Για τα άτομα εκείνα που δεν είναι λεκτικά, το φύσημα σαπουνόφουσκων διδάσκει πώς ο αέρας του στόματος μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να συμβεί κάτι. Μόλις αυτό κατανοηθεί, η διδαχή της μίμησης ήχων γίνεται πιο εύκολη. Το φύσημα σαπουνόφουσκων είναι επίσης βοηθητικό όταν δουλεύουμε με τα άτομα τα οποία μιλάνε κατά την εισπνοή ή χρησιμοποιούν έναν συνδυασμό εισπνοής και εκπνοής.
Το φύσημα σφυριχτρών είναι επίσης μια χρήσιμη και διασκεδαστική τεχνική για την ενδυνάμωση των κοιλιακών μυών για την καλή ροή αέρα, το οποίο είναι σημαντικό για την καλή παραγωγή ομιλίας. Εκτός από τη βελτίωση της ροής αέρα, οι σφυρίχτρες είναι επίσης ένα πολύτιμο εργαλείο για την βελτίωση των ήχων της ομιλίας (άρθρωση) αυξάνοντας την επίγνωση του σαγονιού, των χειλιών και της γλώσσας, διδάσκοντας την τοποθέτηση και αναπτύσσοντας τη δύναμη συγκεκριμένων μυών, καθώς επίσης και ελαττώνοντας ή εξαλείφοντας την σιελόρροια. Οι σφυρίχτρες βοηθούν στην αύξηση της μνήμης των μυών, της δύναμης και του ελέγχου που απαιτούνται για την ανάπτυξη των τριών περιοχών που είναι απαραίτητες για την καλή παραγωγή ομιλίας: του σαγονιού, των χειλιών και της γλώσσας.
Ένα επιπλέον πολύτιμο εργαλείο κατά την στοματοκινητική παρέμβαση είναι οι σωλήνες ρόφησης (καλαμάκια). Η πόση με σωλήνες ρόφησης βοηθά στη βελτίωση της λειτουργικότητας του σαγονιού, των χειλιών και της γλώσσας. Συγκεκριμένοι στόχοι είναι οι εξής: στρογγύλεμα χειλιών, απόσυρση γλώσσας, ενδυνάμωση μυϊκού συστήματος προσώπου, σταθερότητα σαγονιού και βελτιωμένη ανεξάρτητη σίτιση.
Καθώς όλα τα παιδιά είναι διαφορετικά, η στοματοκινητική προσέγγιση βασίζεται σε μια ιεραρχία κατά την οποία αξιολογούνται οι στοματοκινητικές δεξιότητες του παιδιού και η παρέμβαση εξατομικεύεται αντίστοιχα. Για παράδειγμα, ορισμένα παιδιά χρειάζεται να ξεκινήσουν από την πρώτη σφυρίχτρα της ιεραρχίας των 14 σφυριχτρών. Όλες οι σφυρίχτρες δουλεύουν σε ποικίλες μυϊκές κινήσεις που απαιτούνται για την παραγωγή συγκεκριμένων ήχων. Η πρώτη σφυρίχτρα της ιεραρχίας ξεκινά να δουλεύει το κλείσιμο των χειλιών και είναι η πιο εύκολη. Άλλα παιδιά μπορεί να ξεκινήσουν αργότερα στην ιεραρχία, π.χ. με τη σφυρίχτρα Νο 9 που στοχεύει στο στρογγύλεμα των χειλιών και την απόσυρση της γλώσσας και είναι πιο δύσκολη.
Πολύ σημαντική σε αυτή την προσέγγιση είναι η εξάσκηση στο σπίτι. Ο κηδεμόνας ή ο φροντιστής δουλεύει στο σπίτι με το παιδί καθημερινά. Η εξάσκηση στο σπίτι θέτει τις βάσεις για γρήγορη εξέλιξη κατά τις θεραπευτικές συνεδρίες και είναι ιδιαίτερα σημαντική για την επιτυχή έκβαση της θεραπείας. Επίσης εμψυχώνει το παιδί αλλά και τον κηδεμόνα ή τον φροντιστή.
©2024 - Με επιφύλαξη παντός δικαιώματος.
Site by Webstation
